Koşmak yalnızca fiziksel egzersiz değildir, aynı zamanda insanların fizyolojik ve anatomik evrimine katkıda bulunan önemli faktörlerden biridir. Yetersiz fiziksel aktivitenin fiziksel ve ruhsal hastalıklara yol açması küresel bir sorun olarak kabul edilmiştir. Tüm vücudun lokomotif olarak hareket ettiği koşu, beyni uyararak zihinsel sağlığı büyük ölçüde olumlu etkileyebilir.Daha önceki çalışmalar fiziksel egzersizin ağırlıklı olarak sol dorsolateral prefrontal korteksi (l-DLPFC) aktive ettiğini ve yürütücü işlevi iyileştirdiğini bildirilmiştir. Koşmak kardiyovasküler dayanıklılığı artırarak, kasları ve kemikleri güçlendirerek fiziksel sağlığı desteklediği gibi aynı zamanda zihinsel sağlık yükünün azaltılmasında da etkilidir.Koşarken uygun olan hareketi gerçekleştirmek için koordineli hareketleri ve dengeyi kontrol etmeye yarayan, aralıksız bilgi akışı ile duyusal girdileri ileten ileri beslemeli kontrol yanıtları gerekir. Biliş ve ruh hali düzenlemesinde rol oynayan bir beyin bölgesi olan prefrontal korteks, özellikle koordineli eylem talebi olduğunda aktif olur: Vücuttaki kaslar, özellikle de bacak kasları, vücut ağırlığını desteklerken vücudu ileri itmek için sürekli olarak çalıştırılır. Ayrıca, koşu sırasında her ayak vuruşunun mekanik etkisinin, beyin aktivasyonuna fayda sağlayabilecek şekilde periferik ve merkezi kan dolaşımını arttırdığı gösterilmiştir.10 dakikalık orta yoğunlukta bir koşunun, ruh hali düzenlemesinde de görev alan prefrontal bölgelerdeki yürütücü işlevlerde artan aktivasyona ve olumlu bir ruh haline neden olduğu bulunmuştur.Üstelik koşmak için pahalı bir ekipmana ihtiyacınız yok! Doğru koşu ekipmanı ile rahatlıkla istenilen ortamda gerçekleştirebilirsiniz. Hiç bir harcama yapmadan yapacağınız koşu antrenmanını,haftada bir gün bile olsa rutinlerinize eklemelisiniz.
Tembel bir beden, tembel bir beyin demektir
Bütün gün hareketsiz kalmanız çok tehlikeli... Bu zararı sadece fiziksel değil,zihinsel de yaşarız.Hayatla baş edebilmek için hareket etmeye ihtiyacımız var ve yapacağımız küçük sportif aktiviteler bize bu konuda önemli kazanımlar sağlayacaktır.Koşmanın beyin üzerindeki etkilerine gelin bir bakalım!
1-Hafızanızı geliştirir.
Koşuya ara verdiğiniz zamanlarda bedensel kazanımlarınız zamanla geri gelebilir fakat gelişen hafızanız için işler böyle yürümez, o kalıcıdır. Genç ve yaşlı insanlar üzerinde yapılan bilimsel araştırmalara göre bir ayı geçen sürelerde yapılan düzenli antrenmanlar sonucu beyindeki hipokampus bölgesi büyüyor ve hafızanız kalıcı olarak güçleniyor.2-Beyin koşu sonrası ağrılar ile baş edebilmeniz için kimyasallar üretir.
Bu kimyasallar vücut üzerinde ilaç etkisi yapar ve size mutluluk ile zindelik yaşatarak hayatınıza daha kolay devam etmenize yardımcı olur. İnsanlar genellikle zorlu koşu parkurlarından sonra sadece hissettikleri iyi yanlardan bahsederler ve eklem/kas ağrısı gibi zorlukları fazla anmazlar. Psikoloji bilimine göre beyin genellikle iyi anılara ağırlık verir ve başarı, mutluluk gibi pozitif kazanımları diğerlerine göre daha ön plana çıkarır. Hatta bazı durumlarda beyin farklı kimyasallar salgılanmasını sağlayarak koşu sonrası yaşanabilecek yoğun ağrıları bile dindirmek için çalışabilir.3-Koşu farkındalığınızı arttırır.
Düzenli olarak koşuya çıkmanın insan üzerinde meditatif bir etkisi vardır ve koşu sırasında yaşadığınız ana odaklanırsınız. Koşarken dikkatiniz nefesinizde, adımlarınızda ve o anda sizi çevreleyen mekandadır.
4-Stres yönetiminizi sağlar.
Eğer işte stresli bir gün geçiriyorsanız bunun mutlaka bedeninizde de etkileri olacaktır. Beynin kontrol merkezi sayılan hipotalamus önce hipofiz bezini harekete geçirecek ve sonra ikisi birden böbreküstü bezlerine sinyal yollamaya başlayacaklar.Bunun sonucunda vücudunuz adrenalin ve kortizol ile dolmaya başlayacak.Kalp atışlarınız hızlanacak, göz bebekleriniz büyüyecek, damarlarınızdaki basınç yükselecek ve daha sık nefes alıp vermeye başlayacaksınız. Bu şekilde yaptığınız işe konsantre olmanız mümkün değil.Eğer böyle bir durumda kalırsanız sizi tekrar normale döndürecek en iyi ilaç daha üretken bir işle uğraşmaktır. Mesela koşuya çıkma gibi...5-Odaklanmanızı arttıracak.
Koşmak, bedeninizin kontrolünü yeniden elinize almanızı sağlayacak önemli bir ateşleyicidir. Koşu yaparak işinize daha iyi odaklanır, dikkatinizi yeniden toplar ve sorunlarınızı çözmeye başlarsınız. 6-Düzenli koşmak zihinsel sağlığını iyileştirir ve depresyon riskini azaltır.
Koşmak için zor gözüken ilk aşama başlamanızdır.Beyninizin mazeretler üretmesine izin vermeyin ve çok geç kalmadan başlayın!Yapacağınız ilk iş karar alıp,spor ayakkabılarınızı giyip,kapıdan dışarıya çıkmanızdır.Hafif tempo ile koşulara başlayın ve vücudunuzdaki farkı görün.Lütfen bir sağlık sorununuz var ise doktorunuza danışıp öyle başlayın.Sağlıklı günler diliyorum!